Dichroic Glas
Dichroic Glas
De naam "Dichroic glas" is een feitelijk onjuiste benaming. Het zou de gedachte
op kunnen roepen dat dit een soort glas betreft, wat het dus niet is. Maar wat is het dan wel?
Het Dichroic is een op het glas aangebrachte, extreem dunne laag (of lagen) metaaloxide. Deze metaaloxide laagdikte varieert van enkele nanometers ( een miljoenste millimeter) tot een tiental nanometer. Op zichzelf is een dergelijke laag mechanisch dermate zwak dat hij zonder substraat (dragende onderlaag) niet zou kunnen bestaan. Glas is een uitstekende drager voor de oxidelaag. Het is bestand tegen redelijk hoge temperaturen, heeft een goede stijfheid, is transparant en wordt door de meeste vloeistoffen en zuren niet snel aangetast. De metaaloxidelaag is scheikundig stabieler dan de meeste glassoorten. Maar hoe ontstaan dan die fraaie kleuren die we in het Dichroic glas zien?
Door de wijze waarop de metaaloxide laag is vervaardigd en aangebracht, functioneert deze als een “Interferentiefilter”. Het (zichtbare) licht, zoals we dat dagelijks waarnemen is opgebouwd uit een reeks kleuren. Dit wordt ook wel het “Zichtbaar licht spectrum” genoemd. Het betreft de kleuren rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo en violet. Het interferentie filter splitst het licht als het ware uit in de kleuren van de regenboog. Onder bepaalde omstandigheden doet een regenbui hetzelfde. De regenbui (als interferentiefilter) veroorzaakt dan een zichtbare regenboog, waarbij de kleuren van de regenboog keurig naast elkaar in een half cirkelvormige baan te zien zijn.
Om meer begrip omtrent de toepassingen van Dichroic te krijgen moeten een aantal elementen goed worden begrepen. Op de eerste plaats is de metaaloxidelaag (het interferentiefilter) op zichzelf volstrekt helder en kleurloos. Op de tweede plaats vindt in het filter zelf geen absorptie van zichtbaar licht plaats. Op de derde plaats moet u weten dat er een relatie is tussen licht (lichtenergie) dat wordt uitgezonden of wordt gereflecteerd.
Het interferentiefilter werkt als een soort selectieve kleuren spiegel. De kleur die door de spiegel wordt gereflecteerd, zien we door de optische kenmerken van het opgebrachte filter. Het licht dat door de selectieve kleurenspiegel wordt gereflecteerd is gelijk aan de uitgezonden hoeveelheid licht dat op het filteroppervlak terecht kwam. De energie van het totale zichtbare lichtspectrum dat het oppervlak van het filter raakte, werd immers niet door het filter geabsorbeerd. Dit in tegenstelling tot een willekeurig gekleurd stuk glas, waarbij het licht het glasoppervlak raakt, in het glas dringt en waarbij een deel van het kleurenspectrum wel wordt geabsorbeerd. De enige kleur die het glas zelf laat zien, is de kleur die niet wordt geabsorbeerd maar door reflectie wordt uitgezonden.
Een kenmerkende eigenschap van de interferentiefilters (metaaloxidelagen) is tevens dat de zichtbaar gereflecteerde kleuren telkens anders zijn naarmate het glas met het daarop aangebrachte filter onder verschillende hoeken wordt bekeken. Door toepassing van meerdere lagen metaaloxide en de optische eigenschappen van het filter kan men ook Dichroic produceren van één kleur. In dat geval wordt dan door het Dichroic glas bijvoorbeeld alleen de kleur rood of groen uitgezonden. Door de metaaloxidelagen op zwart glas aan te brengen wordt een deel van het zichtbaar kleurenspectrum door het zwarte glas geabsorbeerd waardoor uitsluitend, door het filter gereflecteerde kleuren over blijven.
Voor de kleuromschrijving van het Dichroic glas is nog geen internationale standaardisatie vastgesteld. Desalniettemin kan de toepassing van Dichroic glas voor glaskunstenaars en hobbyisten een zeer aantrekkelijke en dynamische aanvulling in werkstukken of objecten bieden. Met name in "Fusing" objecten kan het Dichroic glas voor schitterende effecten zorgen. Ook wordt het Dichroic glas in toenemende mate ingezet bij de vervaardiging sieraden. Leuke voorbeelden hiervan vindt u onder andere in het boek “ West of the moon microwave kiln techniques” Deze vindt u bij “ Overige boeken” op deze site
Daarnaast wordt het Dichroic nog al eens toegepast in combinatie met een eveneens sterk groeiende hobby activiteit in Nederland, het vervaardigen van zilveren sieraden met behulp van PMC klei ( Precious Metal Clay) (zie ook onder de rubriek " Zilverklei " op onze site). Kortom de belangstelling en het gebruik van Dichroic glas neemt toe.